Ontstressen: Zo kom je weer tot jezelf

Af en toe een beetje stress hebben is niet erg, het kan zelfs goed zijn. Het houdt je scherp. Maar langdurige stress knaagt aan je brein, en kan zelfs effect op je lichaam hebben. Maar waar komt stress vandaan en hoe zorg je ervoor dat je kunt ontstressen? In deze blog vertel ik daar meer over!

Waar komt stress vandaan?

Voordat ik je meer wil vertellen over hoe je kunt ontstressen, is het goed om te weten hoe stress ontstaat. Er zijn twee soorten stress: acute stress en langdurige stress. Acute stress ontstaat bijvoorbeeld als je plots moet remmen in de auto. Je hartslag stijgt, je krijgt het warm en je lichaam zet zich schrap voor actie. Acute stress is noodzakelijk en ook niet slecht voor je. Langdurige stress daarentegen is veel erger. De oorzaak ligt vaak bij een opeenstapeling van verschillende gebeurtenissen. Vaak heb je pas door dat je last hebt van langdurige stress als het ‘te laat’ is en als je dus al klachten hebt.

Wees lief voor jezelf

Door de dag heen proberen we veel balletjes op te houden. Soms kan het gebeuren dat een balletje toch op de grond valt. Je maakt een ‘fout’. Misschien herken je het gevoel om dan te zeggen ‘laat alles maar zitten. Het is nu toch mislukt’. Deze reactie ontstaat uit stress. Het wordt je allemaal te veel, je bent teleurgesteld in jezelf en je hebt geen vertrouwen dat het nog lukt.

Op zo’n moment is het belangrijk dat je lief voor jezelf bent. Zie het balletje dat is gevallen niet als een fout, maar als een leermoment. We zijn vaak geneigd om zwart-wit te denken, terwijl dit nergens voor nodig is. Vergelijk het met een kind dat leert fietsen: Als dit niet meteen lukt, word je niet boos op het kind. Je neemt het bij de hand en moedigt het aan om het nog een keer te proberen. Zo lang totdat het wel lukt! Ga zo ook met jezelf om als het niet meteen lukt.

Je hebt de regie zelf in handen! Goed voelen is meer dan een cijfer op de weegschaal of het behalen van een ander doel, het is ook vertrouwen op het proces dat je goed bezig bent.

Gun jezelf me-time

Bij liever voor jezelf zijn hoort ook me-time inplannen. Als je echt wilt ontstressen is dit erg belangrijk. We worden iedere dag blootgesteld aan enorm veel leuke, maar ook minder leuke, prikkels. Neem daarom bewust tijd voor jezelf om die prikkels uit te schakelen. Leg je telefoon even weg, lees een boek, ga wandelen, doe yoga, luister een leuke podcast, ga lekker zingen en dansen of gewoon heerlijk een serie kijken op de bank. Me-time hoeft niet groots te zijn, het gaat erom dat jij kunt ontspannen. Plan dit ook in je agenda en geef het een kleur of omcirkel het. Zo blok je het echt af en valt het ook op, waardoor het makkelijker wordt om je hieraan te houden. Lees ook deze blog over afspraken met jezelf maken.

Hou je vervolgens ook echt aan de afspraak met jezelf om tijd voor jezelf te nemen. Me-time komt namelijk vaak in gedrang voor andere dingen (link naar eerdere blog over afspraken met jezelf). Een vriendin belt om een drankje te doen en voordat je het weet heb je al ja gezegd. Herken jij je in dit soort situaties? Neem de volgende keer even de tijd om hierover na te denken en te overleggen. Ga je liever een ander moment? Geef dit aan, meestal is dit geen probleem voor de ander.

Patronen en valkuilen herkennen

“Accepteer wat je niet kan veranderen en verander wat je niet kan accepteren.”

Als je merk dat je gestresst bent is het goed om eens bij jezelf na te gaan waar de stress vandaan komt. Misschien heb je net een drukke periode op het werk achter de rug, maak je je zorgen om jezelf of anderen of ben je bang om een belangrijke beslissing te nemen. Als je weet waar je stress vandaan komt kun je hier de volgende keer beter op letten om te voorkomen dat je weer gestresst raakt. Dat kost even tijd en zal ook niet meteen goed gaan, maar ook dit is een proces waar je steeds beter in kunt worden!

Ga ook eens bij jezelf na wat jouw reactie op stress is. Veel mensen gaan ongezond eten als ze stress ervaren. Eten werkt dan als een verdovingsmiddel voor stress. Maar het is dus niet de oplossing (paracetamol neemt je verkoudheidsklachten weg, maar je wordt er niet minder verkouden door). In plaats daarvan maak je het jezelf juist dubbel lastig: Stress én extra kilo’s. Je moet juist proberen om de stressfactor weg te nemen. Tot die tijd kun je beter een stuk gaan wandelen in plaats van een reep chocolade eten, dat is een stuk beter voor je.

Patronen kunnen ook juist goed zijn in stress situaties. Ze geven vaak een houvast en hierdoor ook rust in je hoofd. Eet je bijvoorbeeld altijd rond dezelfde tijd? Houd dit dan aan, ook als je gestresst bent. Je kunt ook met jezelf afspreken om een vast aantal keren per dag te eten. Daartussen eet je niets. Dit is een afspraak met jezelf die ervoor zorgt dat je onverwachte verleidingen beter kunt weerstaan. Houd je ook aan een goed dagritme. Sta dus op tijd op en ga op tijd naar bed, ook in het weekend. Meestal geef het afwijken van zo’n patroon juist nog meer stress.

Durf om hulp te vragen

Stress wordt erger als je het opkropt. We zijn vaak geneigd om onze gestresste gevoelens voor onszelf te houden. Uiteindelijk wordt je hierdoor alleen maar meer gestresst, totdat de emmer over loopt. Trek daarom aan de bel voordat het te laat. Geef op je werk, thuis of in welke situatie dan ook aan wanneer het je even te veel wordt. Durf ook om hulp te vragen. Samen kunnen jullie een manier bedenken om stress bij jou te verminderen. Word je bijvoorbeeld gestresst als collega’s veel vragen stellen? Misschien kun je even apart gaan zitten. Vind je het lastig om snoep te weerstaan als jouw kinderen door het huis lopen met iets lekkers? Verlaat de kamer dan even of vraag ze om het snoep in één kamer op te eten, zodat jij er minder mee wordt geconfronteerd.

Beloon jezelf

Heb je de neiging om op alle verleidingen ja te zeggen? In plaats van heel veel kleine verleidingen, die vaak niet eens de voldoening geven waarop je had gehoopt, kun je beter één grote beloning per week voor jezelf plannen. Als je weet dat er in het weekend bijvoorbeeld een heerlijk frietje op je staat te wachten, kun je andere kleinere verleidingen door de week vaak beter weerstaan. En de voldoening is ook nog eens veel groter!

De voordelen van ontstressen

Ontstressen is goed voor je geest, maar ook zeker voor je lichaam. Hier enkele voordelen van ontstressen op een rijtje:

• Je hebt meer energie
• Het maakt je ‘jonger’. Misschien is het je wel eens opgevallen dat mensen die veel stress hebben ineens veel ouder lijken. Dat is ook niet zo gek. Stress zorgt namelijk voor een continue activering van ons sympatische zenuwstelsel, dit vraagt veel van ons lichaam. Verouderingsprocessen kunnen hierdoor worden versneld. 
• Verbeterde hersenactiviteit. Vergeetachtigheid kan een gevolg van stress zijn. Hoe meer het jou dus lukt om te ontstreden des te minder last je hiervan hebt.
• Je voelt je beter, sterker en je hebt meer regie op je leven!
• Minder last van pijntjes en kwaaltjes. Stress kan vervelende pijntjes zoals nek- en schouderklachten veroorzaken, maar ook maagklachten en hoofdpijn.
• Het maakt je liever. Misschien herken je dit wel van jezelf. Als je gestresst bent kun je soms bot en kortaf reageren op anderen. Hoewel het vaak onbedoeld is, is het toch vervelend. Wees lief voor jezelf, dan ben je dat ook voor anderen.

Kortom: Ontstress, je lichaam is je er dankbaar voor!